Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі Алматы әкімдігімен бірлесіп әкімдіктің, сәулет және құрылыс саласындағы құрылымдық бөлімшелердің қызметіндегі сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне сыртқы талдау жүргізді.
Талдау ықтимал сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне әкелетін заңнамадағы қайшылықтарды көрсетті. Негізгі сыбайлас жемқорлық тәуекелдері қала құрылысы құжаттамасының жер учаскелерінің нысаналы мақсаттарының сәйкес келмеуімен, құрылыс объектілерінің келісілген жобалау алдындағы құжаттамадан ауытқуымен (жалпы алаңның, қабаттың артуы), тиімсіз әкімшілік бақылаумен және т. б. байланысты.
Тау бөктерінде құрылыс салу проблемалары бойынша бүгінде 52 заңсыз объект анықталды, олар бойынша шұғыл әкімшілік шаралар қабылданды (бастапқы құжаттарды бұзу және жою туралы сот ісі қозғалды, кінәлі адамдар жауапқа тартылды). Қолданыстағы нормативтік-құқықтық базада «нүктелі құрылыс салу» себебі бойынша жобалау алдындағы құжаттаманы беруден бас тартуға негіз жоқ. Осыған байланысты, Алматы әкімдігі «ҚР-дағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» ҚР Заңына бірқатар түзетулер енгізуге, атап айтқанда, қаланың орталық бөлігінің шекарасы шегінде «нүктелік құрылысқа» тыйым салуды енгізуге, қала құрылысы құжаттамасын түзету үшін мораторий енгізуге және егжей-тегжейлі жоспарлау жобасына өзгерістер/толықтырулар енгізуге бастамашылық жасады жылына екі рет, жобалық құжаттаманы пайдалануға беру актілерімен тиісінше салыстырып тексермегені үшін жауапкершілікті белгілеу, «бау-бақ үйі» ұғымы мен параметрлерін айқындау, мемлекеттік құрылыс инспекторына адамдардың өміріне және (немесе) денсаулығына, олардың мүлкіне қауіп төнген жағдайда құрылыс саласындағы қызметті тоқтата тұру түрінде жедел шараларды қолдануға құқық берілетін «шұғыл ден қою» ұғымын айқындау.
«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жер қатынастары саласындағы мемлекеттік қызметтерді цифрландыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңға сәйкес Алматы қаласының әкімдігі жер комиссиясы институтын таратады. Барлық қала құрылысы регламенттері, жер учаскелері және инженерлік желілердің қолжетімділігі туралы ақпарат қаланың цифрлық картасына енгізілген және бизнес пен халық үшін ашық қолжетімді болады.
2022 жылғы маусымда экологиялық жағдайдың нашарлауына жол бермеу мақсатында Алматы қаласы мәслихатының «Алматы қаласы аумағының функционалдық аймақтарын салудың қала құрылысы регламенттерін іске асыру жоспарын бекіту туралы» шешіміне өзгерістер енгізілді, бұл құрылыс объектілерінің қабаттылығын шектеуге және тік беткейлерде 15 градустан астам құрылысқа тыйым салуға мүмкіндік берді.
2011-2014 жылдар аралығында қала аумағының ауданы 31,9 мың гектардан 68,3 мың гектарға дейін екі еседен астам ұлғайтылды, бұл ретте Алматы қаласының бұрынғы Бас жоспары 2011 жылы өзектілігін жоғалтты. ҚР Үкіметі 2023 жылғы мамырда бекіткен Алматы қаласының 2040 жылға дейінгі жаңа Бас жоспарында тау бөктеріндегі барлық бос жерлер құрылыс салу қарастырылмаған рекреациялық аймақтарға ауыстырылды.
Осылайша, соңғы жылдары Алматы әкімдігінің жұмысындағы көптеген сыбайлас жемқорлық тәуекелдері қолданыстағы заңнамаға өзгерістер енгізу арқылы жойылды. Сәулет, құрылыс және жер қатынастары салаларындағы заңнаманы жетілдіру және құқықтық қайшылықтарды болдырмау бағытындағы жұмыс жалғасатын болады.
Дереккөз: Almaty-akshamy.kz
