Жобалық кеңсе: әкімдіктің жобаларын сапалы жоспарлауға, дайындауға және іске асыруға ықпал ету
Мақсат. Қаланы дамыту жөніндегі жоспарлардың (жобалардың) жоғары сапасын, уақтылы іске асырылуын және бюджеттік тиімділігін қамтамасыз ету.
Елдегі және қаладағы жобалық басқарудың дамуымен, сондай-ақ АДО жобаларын іске асыру және сүйемелдеу тәжірибесінің жинақталуымен АДО жобалау қызметі дамыды және бүгін жаңа деңгейге көтерілді.
АДО базасында Алматы қаласын дамыту Бағдарламасын және басқа да бағдарламалық құжаттарды іске асыру бойынша Алматы қаласы әкімдігінің жобалық кеңсесі құрылды. Осылайша, АДО консультациялық және әдіснамалық функцияларды жүзеге асыратын қалалық жобалық басқару орталығы ретінде дамуда.
Бұл бағыттың маңыздылығы қаланы дамыту жоспарларының орындалу сапасына тікелей әсер ететін жобалық басқару Алматы Даму Бағдарламасының ғана емес, сонымен қатар БҰҰ ТДМ-нің мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізудегі негізгі буын болып табылатындығына байланысты үнемі өзектендіріліп, артып келеді.
Жобалық басқаруды дамыту екі бағытта жүзеге асырылады – Алматы қаласы әкімдігінің жобалау қызметін сүйемелдеу (жобалау кеңсесі) және жобалық талдау.
1-міндет. Қаланы дамыту бойынша жобалардың сапалы портфелін қалыптастыруды қамтамасыз ету, оларды сараптамалық қолдау, үйлестіру және іске асыру мониторингі
Орталық Азия қаласы әкімдігінің жобалау қызметін сүйемелдеу шеңберінде Алматы қаласы әкімдігінің жобалау кеңсесі базасында орналастырылған екі ұйымның бірі ретінде АДО Алматы қаласын дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған бағдарламасынан жобаларды іске асыруда әкімдік құрылымдарына ықпал етедіОсы қызметті ретке келтіру үшін мынадай базалық бағыттарды іске асыру топтары құрылады (ББІАТ):
«Алматыгенплан» ҒЗИ» ЖШС базасында
• Полицентрлік даму;)
• Көлік жүйесін дамыту;
«Алматы қаласын дамыту орталығы» АҚ базасында
• ТКШ қызметтерінің сапасын арттыру;
• Қауіпсіз қала;
• Жасыл Алматы;
• Тұрақты экономикалық өсу;
• Жастарды қолдау, мәдениет пен спортты дамыту;
• Инклюзивті орта, білім және медицина;
• Ақылды қала;
• Мемлекеттік басқаруды дамыту.
Базалық бағыттар жобаларын іске асырудың негізгі мақсаты Алматы қаласын дамытудың қолайлы инвестициялық орта құру, орнықты экономикалық өсу, қала тұрғындарының өмірі қауіпсіздігі мен жайлылығын қамтамасыз ету, инфрақұрылым мен көлік жүйесін дамыту, сондай-ақ нәтижелілігі the Global Liveability рейтингінде Алматының позициясын жақсарту арқылы өлшенетін ТКШ қызметтерінің сапасын арттыру сияқты стратегиялық мақсаттарына қол жеткізу болып табылады Index (EIU) және қала тұрғындарының ЖАО жұмысына қанағаттану деңгейін арттыру.
Жобалық қызметті сүйемелдеу мынадай міндеттерді орындауды қамтиды:
• Әкімдік жобаларының сапасын арттыру және тиімді іске асыру үшін жобалық басқаруды енгізу. Жобаларды басқару әдістемесі – жобалау қызметінің ережелері, рәсімдері мен үлгілері әзірленетін болады. Жобаларды басқару жөніндегі ережелер мен рәсімдердің дұрыс қолданылуын бақылау үшін жобаларға іріктеп аудит жүргізілетін болады. Жобаларды іске асыру сапасын бағалау үшін клиенттерге үнемі сауалнамалар жүргізілетін болады.
• Жобалық мониторинг жүйесін қалыптастыру, Алматы қаласында жобалау қызметінің нәтижелерін бағалау;
• Әкімдіктің жобалық қызметін ақпараттық сүйемелдеу;
• Қазақстандық стандарттар негізінде жобалық басқару құралдарын ілгерілету; жобалық қызметті әкімшілік, әдістемелік және технологиялық сүйемелдеуді жетілдіру; жобалау қызметіне қатысушылардың құзыреттерін арттыру және оларға консультациялық, әдіснамалық қолдау көрсету.
Алматы қаласы әкімдігінің жобалық кеңсесінің жұмысын ұйымдастыру АДО үйлестіреді, жобаларды іске асыруды әдіснамалық және консультациялық қолдаумен ББІАТ айналысады. ББІАТ жұмысына базалық бағыттардың басшылары (Алматы қаласы әкімінің орынбасарлары, цифрландыру басқармасының басшысы, Алматы қаласы Әкімі Аппаратының басшысы) жетекшілік етеді, олар әкімдіктің жобалық Кеңсесінің Басшысымен (АДО Басқарма төрағасымен) бірге қала әкімі басқаратын Басқарушы комитетке мүше болып табылады және бағынады.
АДО үйлестіруші лауазымын атқара отырып, осы сипаттағы мәселелерді Басқарушы комитеттің қарауына шығара отырып, ББІАТ-тың кросс-секторлық өзара іс-қимылын қамтамасыз етуге ұмтылатын болады.
АДО даму бағдарламасын жасау кезінде жобалық кеңсе қалыптасудан қала жобаларын іс жүзінде іске асыруға көшу сатысында тұр. Мәселен, қала әкімінің төрағалығымен басқарушы комитет құрылды, оның құрамына халықаралық тәуелсіз сарапшылар кіреді, Жобалық кеңсенің нормативтік құжаттары (ЖК туралы ереже,БК туралы ереже, жобалық қызметке қатысушылардың өзара іс-қимыл тәртібі) қабылданды, ББІАТ құрамы іс жүзінде толық қалыптастырылды, АДО-да сертификатталған мамандармен толтырылатын жеке құрылымдық бөлімшелер мен штат бірліктері құрылды. жобалық басқарма. Басқарушы комитеттің қарауына үнемі шығарылатын әкімдік жобаларының тізілімі қалыптастырылды, Жобалық басқару туралы ұлттық заңнамаға өзгерістер енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде.
Тұтастай алғанда, «Инновациялық саладағы АДО-ны дамыту» мақсаты шеңберінде, ол АДО-ны әртүрлі қызмет салаларындағы тараптардың мүдделерін, ресурстары мен күш-жігерін біріктіруге арналған цифрлық және физикалық платформа ретінде, тұтастай алғанда және жекелеген қалалардың инновациялық дамуына байланысты мүдделер, мақсаттар мен идеялар бойынша сәйкес келетін әртүрлі ұйымдық және құқықтық нысандармен дамытуды көздейді атап айтқанда, АДОұйымдық және әкімшілік қолдауды, ББІАТ жұмысын үйлестіруді жүзеге асыратын болады.
Әкімдік жобаларының басқарылуы мен сапасын арттыру үшін жобалық басқаруды енгізу.
Басым тәртіппен Алматы қаласының Жобалау кеңсесінде жобалық басқарудың ақпараттық жүйесін (ЖБАЖ) енгізу бойынша жұмыс жүргізілетін болады: жүйені талдау және Қаланы дамыту бағдарламасының ерекшеліктерін және Алматы қаласы әкімдігінің талаптарын ескере отырып, неғұрлым қолайлы жүйені таңдау; Іске қосу және тестілеу; жүйені қолдау және қызмет көрсету; жүйенің нәтижелері мен тиімділігін бағалау. ЖБАЖ жобалық басқаруды дамытудың негізгі құралына айналады: оған әкімдіктің ЖБАЖ жобалары бойынша барлық ақпарат енгізілетін болады және ол арқылы жобалық басқару процестерін автоматтандыру қамтамасыз етілетін болады.
АДО әкімдіктің жобалық қызметіне қатысушыларды ЖБАЖ-ға қосуды қамтамасыз етеді, сондай-ақ оларға жүйені пайдалануда практикалық көмек көрсететін болады.
Бұдан басқа, ұлттық жобалардың мониторингі жөніндегі кеңсемен, орталық және жергілікті мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл ұйымдастырылады; Алматы қаласының 2021 – 2025 жылдарға арналған даму жоспарын, ұлттық жобаларды және т. б. іске асыру мәселелері бойынша тұрақты scrum-кездесулерге Алматы қаласы әкімдігі бөлімшелерінің жауапты өкілдерінің қатысуы.
Базалық бағыттарды іске асыру топтары жобаларды жоспарлауға және үйлестіруге, жобалар командаларын қалыптастыруға, бюджеттер мен ресурстарды басқаруға, сондай-ақ жобалардың іске асырылуына мониторинг пен бақылауды жүзеге асыруға қатысатын болады. Жобаларды тиімді басқару және қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін базалық бағыттарды іске асыру топтары жобалық басқарудың озық әдістері мен технологияларын пайдаланатын болады.
Алматы қаласында жобалық мониторинг жүйесін қалыптастыру, жобалау қызметінің нәтижелерін бағалау. АДО Алматы қаласы әкімдігінде жобалық қызметті одан әрі жетілдіру және жақсарту мақсатында әкімдік жобаларын іске асыру нәтижелеріне тұрақты мониторинг пен бағалау жүргізетін болады.
Жобалық кеңсенің ситуациялық-талдау орталығы (ЖК СТО) мынадай функцияларды орындайтын болады:
- Алматы қаласына қатысты бөліктерде ұлттық жобалардың іске асырылу барысы туралы ақпарат жинауды, өңдеуді және ұсынуды қамтамасыз ету;
- жобаларға, міндеттер мен іс-шараларға өзгерістер мен түзетулерге уақтылы ден қою үшін нысаналы көрсеткіштерге қол жеткізу дәрежесін ситуациялық талдау;
- жобалық басқарудың ақпараттық жүйесінің дашбордтарына нысаналы көрсеткіштерге қол жеткізудің нақты мәндерін енгізуді қамтамасыз ету;
- Ұлттық жобалар шеңберінде жобаларды, іс-шаралар мен міндеттерді іске асыру барысына талдау және мониторинг жүргізу;
- жоспарлы көрсеткіштерден артта қалған жағдайда жобаларды, іс-шаралар мен міндеттерді түзету бойынша, сондай-ақ ситуациялық талдау және оларды іске асыру мәртебесін бағалау нәтижелері негізінде ұсынымдар дайындау.
ЖК СТО қалада іске асырылып жатқан жобаларды қоса алғанда, Алматы қаласының тыныс-тіршілігі мәселелері бойынша деректер мен ақпаратты жинаудың, сақтаудың, өңдеудің және визуализациялаудың бірыңғай жүйесін қалыптастыруда, сондай-ақ проблемалық мәселелерді анықтау және олар бойынша мүдделі қалалық қауымдастықтармен бірлесіп шешімдер әзірлеу үшін талдау жүргізуде АДО Ахуалдық орталығымен тығыз өзара іс-қимыл жасайтын болады.
Әкімдіктің жобалық қызметін ақпараттық қамтамасыз ету. Жобалық кеңсе АДО коммуникациялар кеңсесімен бірлесіп жобалық қызметтің перспективалық бағыттарын анықтау, әкімдік жобаларын жоспарлау және іске асыру барысы туралы хабардар ету, жекелеген жобаларды іске асыру мәселелері бойынша консенсусқа қол жеткізу үшін проактивті түсіндіру жұмыстарын жүргізу, одан әрі жұмыста талдау және есепке алу мақсатында кері байланыс алу үшін қала тұрғындарымен және басқа да мүдделі тұлғалармен белсенді коммуникацияларды қамтамасыз ететін болады.
Халықаралық стандарттар негізінде жобалық басқару құралдарын ілгерілету; жобалау қызметін Әкімшілік, әдістемелік және технологиялық қамтамасыз етуді жетілдіру; жобалау қызметіне қатысушылардың құзыреттерін арттыру және оларға консультациялық, әдіснамалық қолдау көрсету. Бұл міндет әкімдіктің, оның ведомстволық бағынысты және еншілес ұйымдарының жобалық жетілу деңгейін арттыруға бағытталған және үш бағытта іске асырылатын болады.
Бірінші бағыт-неғұрлым тиімді тәжірибелерді анықтау үшін жобалық басқару саласындағы халықаралық тәжірибені талдау, ұсынымдар әзірлеу және оларды енгізу бойынша жұмыстар жүргізу.
Екінші бағыт –АДО жобаларды басқарудың озық әдістері мен құралдарын пайдалана отырып, жобаларды жоспарлау мен іске асырудың сапасын арттыруда әкімдікке белсенді жәрдемдесетін болады. Алматы қаласының әкімдігінде жобаларды басқару процестеріне талдау, оларды НҚА-да белгіленген талаптармен салыстыру, сәйкессіздіктерді анықтау және оларды жою бойынша жұмыс жүргізілетін болады. Сондай ақ НҚА талаптарындағы өзгерістерге сәйкес жобаларды басқару процестерін тұрақты жаңарту және бейімдеу жүргізілетін болады.
Үшінші бағыт – жобалық қызметке қатысушыларға консультациялық, әдіснамалық қолдау көрсету және олардың құзыреттерін арттыру. Осы бағыт шеңберінде АДО мынадай қызметтер көрсететін болады: жобаларды жоспарлау, бағалау және мониторингілеу бойынша әдістемелік ұсынымдар әзірлеу; ықтимал тәуекелдерді бағалауды, жобаны іске асырудың оңтайлы стратегиялары мен тактикаларын таңдауды, қажетті ресурстарды айқындауды және жұмыстарды орындау мерзімдерінің сақталуын бақылауды қоса алғанда, жобаларды іске асырудың барлық кезеңдерінде консультациялық қолдау; жоба қатысушыларын жобаларды басқару әдістеріне, соның ішінде тренингтерге, семинарларға және воркшоптарға және т. б.
Алматы әкімдігінде жобалық басқаруды дамыту жобаларды іске асырудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді және белгіленген мақсаттар мен стратегиялық жоспарларға сәйкес қаланың тұрақты дамуын қамтамасыз етуге жәрдемдесетін болады. Осының арқасында қала тұрғындар мен инвесторлар үшін жайлы әрі тартымды бола алады, сондай-ақ өзінің экономикалық және әлеуметтік әлеуетін арттыра алады.
2-міндет. Әкімдікке мемлекеттік инвестициялық жобаларға сараптама жүргізу және басқа да қаржы-экономикалық мәселелер бойынша уақтылы және сапалы қызмет көрсету (НҚА талаптарына сәйкес)
АДО жүзеге асыратын жобаларға сараптама мыналарды қамтиды:
• Бюджеттік инвестицияларға экономикалық сараптама жүргізу (2010 жылдан бастап ҚЭН және ТЭН);
• МЖӘ жергілікті жобаларына сараптама жүргізу (2016 жылдан бастап).
Сондай-ақ, АДО жобалық қызмет пен бюджеттік инвестициялардың тиімділігін арттыруға ықпал етті. 2010 – 2022 жылдар кезеңінде қоғам ҚЭН, ТЭН, МЖӘ жобалары бойынша 277 қорытынды, оның ішінде 12 жоба бойынша теріс қорытындылар берілді. Бұдан басқа, 2010 – 2022 жылдар кезеңінде инвестициялардың негізсіздігіне және өз қаражатының болуына байланысты пысықтауға 12 жоба жіберілді.
АДО алдағы кезеңде қаланы дамыту жөніндегі жобаларды іске асырудың бюджеттік тиімділігін арттыру бөлігінде сараптамалар мен басқа да міндеттерді орындау арқылы бюджет қаражатын тиімді инвестициялауды және пайдалануды қамтамасыз етуді жалғастырады.
Осы қызмет шеңберінде Қоғам Бюджеттік инвестициялық жобалардың ТЭН, бюджеттік инвестициялардың ҚЭН және МЖӘ жергілікті жобаларына сараптама жүргізуді жалғастырады, сондай-ақ мынадай функциялар жоспарланады:
• Жергілікті бюджеттік инвестициялардың іске асырылуына мониторинг және бағалау жүргізу;
• Тарифтердің есептеулерін тексеру және қалалық шаруашылыққа қатысты қаржы-экономикалық мәселелер бойынша талдау жүргізу.
Жергілікті бюджеттік инвестициялардың іске асырылуына мониторинг және бағалау жүргізу. АДО-ның ағымдағы қызметі Алматы қаласы әкімдігінің Бюджеттік инвестицияларды және жергілікті МЖӘ жобаларын жоспарлау бөлігіндегі жұмысымен байланысты, онда қоғам жобалар мен жоспарланған инвестициялардың негізділігі мен нәтижелілігі, сондай-ақ жүзеге асырылуы мен тиімділігі тұрғысынан сараптама жүргізеді. Сараптама нәтижелері бойынша АДО бағалау береді, ұсынымдар енгізеді, соның негізінде жобалар мен инвестицияларды одан әрі іріктеу және/немесе оларды пысықтау жүргізіледі. Мониторинг бөлігінде қоғам бюджет қаражаты бөлінген сәттен бастап жобалардың іске асырылу барысы туралы ақпаратты талдау жөніндегі іс шараларды жүргізуге жәрдемдесетін болады.
Тарифтердің есептеулерін тексеру және қалалық шаруашылыққа қатысты қаржы-экономикалық мәселелер бойынша талдау жүргізу. Қоғам тарифтер мен субсидиялардың есептеулерін, сондай-ақ жолаушыларды әлеуметтік маңызы бар тасымалдауды жүзеге асыруға байланысты тасымалдаушылардың шығындарын тексеру жөніндегі іс-шараларға ықпал етуді жалғастырады. Сондай-ақ АДО қала шаруашылығына қатысты қаржы-экономикалық мәселелер бойынша талдамалық жұмыс жүргізуді жалғастырады.
